Το ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου στο λόφο Ντούρη, (Αρχαία Πάλλη)
Κεφαλληνίας
Ένα παλιό ξεχασμένο πανηγύρι της Παλικής
Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός
Στο λόφο που υπήρχε η αρχαία ακρόπολη και μέρος της παλαιάς πόλης της Κεφαλληνίας, Πάλλη, βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο αυτού του βουνίσιου υψώματος , το ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου, κτισμένο πάνω σε αρχαίο ναό. Όλη αυτή την περιοχή την ονομάζουμε από παλιά, «Ντούρη», λέξη που προέρχεται παραλλαγμένη από την ιταλική TORRE, που ερμηνεύεται ως πύργος ή ακόμη και κάστρο, (Παλαιόκαστρο).
Ο ναός του Αγίου Αθανασίου ανήκε από παλιά, στην ιστορική οικογένεια Κατσαΐτη, του κλάδου Αραγιονάτων. Πολύ παλιά ο ναός είχε κελιά, τα οποία και καταστράφηκαν από τους σεισμούς, που έπληξαν την περιοχή.
Με τους σεισμούς του 1953 έπαθε ζημιές και η οικογένεια Αθανασίου Μελιδώνη επισκεύασε το ναό, όσο καλύτερα μπορούσε. (Η μητέρα του Αθανασίου Μελιδώνη ήταν το γένος Κατσαΐτη, σύζυγός του Παύλου Μελιδώνη). Σώζονται νοταριακές πράξεις από το 1745 όπου και μαρτυρούν την έντονη και συνεχή λειτουργική δράση στο ναό, αλλά και τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις που είχε η αρχοντική οικογένεια Κατσαΐτη σε αυτό το μέρος.
Πριν το σεισμό του 1953, διατηρείτο η ιερά πανήγυρη στο ξωκλήσι με τη φροντίδα των επιτρόπων , της οικογένειας Μελιδώνη και με τη γενική εποπτεία του Μιχαήλ Τζανάτου, (ο γνωστός Μικέλης του Μικελάκη). Μάλιστα υπάρχουν επίσημες αναφορές ότι ο κόσμος πήγαινε στην πανήγυρη με πομπή στην οποία προπορευόταν η Φιλαρμονική Σχολή Ληξουρίου. Στην ιερά αυτή πανήγυρη, μαζευόταν σύμπασα το Ληξούρι, εφόσον ο καιρός το επίτρεπε και χαιρόταν μια εκκλησιαστική, αλλά και κοσμική συνάντηση μέσα στην καρδιά του χειμώνα…
Κοντά στο ναό υπάρχουν ακόμη αρχαία κατάλοιπα και μια μικρή αναβλύζουσα πηγή νερού.
Χρόνια Πολλά